Wasyl Stefanyk

Wasyl Stefanyk, ukr. Василь Стефаник (ur. 14 maja 1871 roku we wsi Rusów w Stanisławowskiem, zm. 7 grudnia 1936 tamże) – ukraiński poeta. Urodził się w bogatej rodzinie chłopskiej. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Śniatyniu w 1883 wstąpił do polskiego gimnazjum w Kołomyi, gdzie ze względu na pochodzenie społeczne był dyskryminowany przez niemieckich nauczycieli i uczniów. W okresie gimnazjalnym rodziła się przyjaźń Stefanyka z Łesiem Martowiczem. Obaj byli członkami tajnego kółka uczniowskiego, którego celem była obrona interesów narodu i krzewienie oświaty wśród ludu. Za tę oświatową propagandę wielu członków kółka oświatowego, a wśród nich Stefanyka i Martowicza, usunięto z kołomyjskiego gimnazjum. Obaj przyjaciele dostali się do siódmej klasy gimnazjum w Drohobyczu. Tu Stefanyk po raz pierwszy spotkał Iwana Franko, z którym potem przez całe życie utrzymywał przyjacielskie stosunki i którego najwięcej cenił spośród pisarzy ukraińskich. Po ukończeniu gimnazjum Stefanyk wstąpił na uniwersytet w Krakowie, gdzie studiował medycynę. W latach akademickich Stefanyk brał czynny udział w życiu społecznym, jeździł po wsiach, agitując za chłopskimi kandydatami do parlamentu. W latach 189–1897 Stefanyk zaczynał tworzyć swoje "obrazki" liryczne, nie drukował ich jednak, chcąc – jak stwierdzał w swych listach – wydostać się z lasu różnych literackich kierunków, które teraz opadły mię na rozdrożu i ciągną każdy w swoją stronę. Od białych wierszy młody pisarz przechodził stopniowo do realistycznych szkiców z życia chłopskiego, które odtwarzały beznadziejną nędzę, rozpaczliwą sytuację ekonomiczną, polityczne bezprawie gnębiące chłopów wschodniej Galicji. Pierwsze nowele ogłosił Stefanyk w roku 1897 w bukowińskiej gazecie "Pracia" wydawanej w Czerniowcach, a pierwszy zbiór jego nowel pt. Synia knyżeczka ukazał się w roku 1899. Następnie wyszły drukiem zbiory opowiadań: Kaminnyj chrest (1900), Doroha (1901) oraz wybór nowel: Moje słowo (1905). Pozycje te prawie wyczerpują prawie całą twórczość pisarza z okresu 1897–1902. Właśnie wtedy, kiedy jego utwory zyskiwały szeroki rozgłos, kiedy wychodziły w przekładach na język rosyjski, czeski i polski – pisarz milkł aż do roku 1916.