Markijan Szaszkewycz

Markijan Szaszkewycz, także spotykany zapis Markian Szaszkewicz, Szaszkiewicz (ur. 6 listopada 1811 w Podlesiu, zm. 7 czerwca 1843 w Nowosiółkach) – ukraiński poeta i pisarz, duchowny greckokatolicki. Jeden z twórców ruchu literackiego znanego jako Ruska Trójca, który odegrał kluczową rolę w procesie nabywania ukraińskiej świadomości narodowej przez Rusinów galicyjskich. Jako pierwszy zaczął tworzyć utwory poetyckie w ludowym języku ruskim, jak również tworzyć w tym języku teksty teoretycznoliterackie i etnograficzne. W 1837 członkowie Ruskiej Trójcy wydali tom zatytułowany Rusałka Dniestrowa, w którym zawarli kilka pieśni ludowych, kilka utworów własnych, tłumaczeń z różnych języków słowiańskich oraz rozważania nad piśmiennictwem staroruskim. Mimo faktu, iż dzieło nie zawierało przesłania politycznego, z powodu trudności z cenzurą ukazało się nie w Galicji, a na Węgrzech. Inicjatorzy publikacji zostali objęci nadzorem policyjnym, zaś konsystorz greckokatolicki udzielił im upomnienia; działalność Ruskiej Trójcy jako grupy uległa faktycznemu załamaniu. Wcześniej, w 1830, Szaszkewycz zdołał ukończyć greckokatolickie seminarium duchowne (w którym uczył się z przerwami), ożenił się i został wyświęcony na kapłana. Mimo złej sytuacji materialnej, do końca życia tworzył i utrzymywał kontakt korespondencyjny z innymi działaczami ukraińskimi, opowiadając się za koniecznością stworzenia jednej literatury w tym języku tworzonej na ziemiach zamieszkiwanych przez Ukraińców w Austrii i Rosji. Zmarł w 1843 na gruźlicę.