Aleksandr Gribojedow

Aleksandr Siergiejewicz Gribojedow, ros. Александр Сергеевич Грибоедов] (ur. 15 stycznia 1795 w Moskwie, zm. 11 lutego 1829 w Teheranie) – rosyjski dramatopisarz i dyplomata, wolnomularz. Pochodził z rodu szlacheckiego o silnych tradycjach wojskowych. W domu otrzymał wszechstronne wykształcenie, znał kilka języków europejskich. Będąc wszechstronnie uzdolnionym młodzieńcem, w wieku 16 lat ukończył studia na Uniwersytecie Moskiewskim (1806-1810). Otrzymał dyplom dwóch wydziałów: prawnego i filologicznego. W tym samym roku rozpoczął studia na wydziale matematyczno-fizycznym, które przerwał w 1812, zaciągając się na ochotnika do wojska. W 1815 wydał komedię Młodzi małżonkowie, przeróbkę komedii francuskiej. Po wyjściu z wojska (1816) został w 1817 przydzielony do Kolegium Spraw Zagranicznych. W Sankt Petersburgu, gdzie mieszkał, obracał się wśród przyszłych dekabrystów oraz znanych literatów. W 1817 wraz z Katieninem napisał komedię Student, z Szachowskojem Własna rodzina, czyli zamężna kobieta, a z Wiaziemskim Kto brat, kto siostra, czyli oszustwo za oszustwem. W 1818 otrzymał stanowisko sekretarza rosyjskiej misji dyplomatycznej w Persji, a od 1822 pracował w sztabie namiestnika Kaukazu, gen. Jermołowa. W latach 1823-25 przebywał na urlopie w Moskwie i Petersburgu. Po powrocie na Kaukaz został w 1826 aresztowany jako podejrzany o udział w spisku dekabrystów. Po kilku miesiącach zwolniono go z braku dowodów winy. Przebywając w Tyflisie związał się ze środowiskiem gruzińskiej inteligencji i w 1828 ożenił się z córką zaprzyjaźnionego poety Aleksandra Czawczawadze, Niną. W kwietniu tego samego roku został mianowany pełnomocnym ministrem-rezydentem w Teheranie. Wkrótce po objęciu przez niego stanowiska wzburzony tłum stolicy Persji napadł na misję rosyjską. Powodem było niezadowolenie z rosyjskiej polityki wobec Persji. Wszystkich pracowników wymordowano, w tym Gribojedowa. Ciało pisarza przywieziono do Tyflisu i tam pochowano. 16-letnia wdowa po nim na wieść o śmierci męża urodziła przedwcześnie dziecko, które zmarło kilka godzin później. Po śmierci męża przez 30 lat żyła samotnie odrzucając wszystkich starających się o jej rękę i wzbudzając podziw swoją wiernością pamięci męża.